เส้นเลือดขอด อีกปัญหาผิวหนังที่กวนใจ
วิธีการรักษาอาจเลือกจากขนาดของเส้นเลือดเป็นหลัก
ว่าจะฉีดยา เลเซอร์ หรือ ผ่าตัด รวมถึงใช้ทุกวิธีผสมผสาน
เพื่อให้ได้ผลดีที่สุด และ เหมาะสมถูกต้อง
เส้นเลือดขอดเกิดจาก
หลอดเลือดดำโป่งพองขึ้นจนเห็นว่าปูดขึ้นมา บางครั้งมีอาการปวดร่วมด้วย และมีหลายขนาดตั้งแต่เล็ก ๆ ฝอยๆ จนถึงขนาดเท่านิ้วโป้ง เพราะปกติหลอดเลือดดำนำเลือดกลับไปสู่หัวใจในทิศทางเดียวเหมือนถนนวิ่งทางเดียว (ONE WAY) โดยมีลิ้นหลอดเลือดดำบังคับให้เลือดเดินทางเดียว แต่ในคนที่มีเส้นเลือดขอดเกิดจากการที่ลิ้นเหล่านี้เสีย มีการทำงานที่ผิดปกติ หรือ อ่อนแอลง จึงทำให้มีหลอดเลือดดำไหลย้อนกลับมา ส่งผลให้มีความดันสูงขึ้นในหลอดเลือดดำที่ขาและทำให้มีการโป่งพองในหลอดเลือดดำ โรคเส้นเลือดขอดมักพบได้ในผู้หญิงและสามารถถ่ายทอดทางพันธุกรรมได้ จะพบเป็นมากหลังตั้งครรภ์ รวมถึงการยืนมาก และ การมีน้ำหนักเพิ่มมากขึ้นจนขาอาจจะรับน้ำหนักไม่ไหว คนที่ชอบยกของหนักเป็นประจำ
เส้นเลือดขอดพบได้บริเวณไหนบ้าง
ชัดเจนที่พบบ่อยบริเวณน่อง แขน ขา สะโพก
วิธีป้องกันเบื้องต้น
❤ งดใส่เสื้อผ้าแน่นคับรัดติ๊ว โดยเฉพาะบริเวณเอว และ ต้นขา ขา น่อง เพราะมันกดเส้นเลือดดำที่ขา ทำให้เลือดไหลเวียนไม่ดี ไม่รัดเข็มขัดแน่นไป ไม่ใส่กางเกงชั้นในรัดเกินไป ไม่ให้รัดทั้งสะโพก ไม่ให้รัดทั้งต้นขา
❤ อย่ายืน นั่งนานๆ ควรขยับบ้าง เช่นเดินบ้าง ขยับร่างกายบ้าง ไม่นั่งไขว้ขา มีผลต่อการไหลเวียนเลือดช้าลง
❤ ออกกำลังกายกล้ามเนื้อน่อง ยืนตรง เขย่งเท้าขึ้นลงช้า 30 ครั้ง ขึ้นบรรไดแทนการใช้ลิฟต์ เดินเร็วๆสม่ำเสมอ เพื่อให้กล้ามเนื้อแข็งแรง และ เพิ่มการไหลเวียนของเส้นเลือดให้ดียิ่งขึ้น รวมถึงการออกกำลังกายอื่นด้วย เช่น เดินเร็ว ว่ายน้ำ ให้ร่างกายส่วนร่างมีเพิ่มระบบไหลเวียนเลือดได้ดียิ่งขึ้น รวมถึงการหายใจเข้า ออก ให้ถูกต้องขณะออกกำลังกาย
❤ ถุงน่อง ที่ออกแบบมาเพื่อสุขภาพ รัด กด เส้นเลือดดำให้แฟบลงได้ แพทย์สามารถแนะนำได้ว่าเป็นชนิดไหน บางครั้งใส่หลังการรักษาเส้นเลือดขอดด้วยเพื่อไม่ให้เส้นเลือดขอดกลับมาอีก
❤ นอนยกเท้าสูงเหนือหัวใจ ทำครั้งละ 10-15 นาที ทำให้เส้นเลือดดำไหลกลับมาส่วนบนของร่างกายได้ดีขึ้น หากไม่มีโอกาสนอน ก็ใช้เท้าวางบนม้านั่งหรือที่พักเท้าแทนได้ในระดับหนึ่ง
❤ อย่าปล่อยให้น้ำหนักตัวมากเกินไป โดยเฉพาะบุคคลที่มีรูปร่างช่วงล่างเล็ก นอกจากจะทำให้คุณปวดขา และ ยังเพิ่มโอกาสการเป็นเส้นเลือดขอดได้ง่ายมากยิ่งขึ้น
❤ ใส่รองเท้าที่แบน เตี้ย ลดการเกร็งตัวของบริเวณน่อง ทำให้การไหลเวียนเลือดดีขึ้น
❤ ดื่มน้ำสะอาดตลอดวัน ช่วยคุมน้ำหนัก
❤ อาบน้ำเย็น เลี่ยงน้ำอุ่น น้ำร้อน หันมาใช้น้ำเย็นในการอาบน้ำ ช่วยให้หลอดเลือดดำหดตัว
วิธีรักษา
- เลเซอร์ เหมาะกับการรักษาเส้นเลือดขอดที่มีขนาดไม่เกิน 3 มล. หรือพูดง่ายๆเส้นเลือดเล็กๆ หรือ ระดับเส้นเลือดฝอย ชนิดเลเซอร์ที่ใช้ เช่น GENTLE YAG / VBEAM
- ฉีดยา หรือ Sclerotherapy เหมาะกับการรักษาเส้นเลือดขอดขนาดเท่าไส้ดินสอ
- ผ่าตัด เหมาะกับการรักษาเส้นเลือดขอดที่มีผลข้างเคียง บวม ปวด ผื่นขึ้น มีแผล อักเสบ เลือดออก อาการใดอาการหนึ่ง ก็มีตั้งแต่ผ่าบริเวณขาหนีบหรือหลังเข่าเพื่อตัดและผูกเส้นเลือด อีกวิธีตัดเส้นเลือดดำที่ลิ้นในหลอดเลือดผิดปกติทั้งเส้น เพื่อป้องกันการเกิดซ้ำ วิธีสุดท้ายผ่าตัดเอาเส้นเลือดขอดที่ลึกออกทั้งเส้น
❤ เลเซอร์
วิธีนี้ก็จะรักษาเส้นเลือดขอดขนาดเล็ก ฝอย เส้นผ่าศูนย์กลาง 1-3 มิลลิเมตรไม่เกิน จะยิงเลเซอร์ที่ใช้รักษาเส้นเลือดดำและเส้นเลือดแดงปล่อยพลังงานลงไปทำลายเส้นเลือดขอดที่เราไม่ต้องการ ไม่เจ็บ ไม่มีแผลหลังทำแต่อาจจะดูแดงๆซักไม่กี่ชั่วโมง รอยแดง ก็จะหายไป
❤ ฉีดยา SCLEROTHERAPY ขนาดต้องไม่ใหญ่มากประมาณไส้ดินสอ จะฉีดตัวยาบางอย่างที่ผสมกันแล้ว ฉีดเข้าไปยังขั้วเส้นเลือดขอดที่มีปัญหา หลังจากนั้นตัวยาจะไหลจากต้นขั้วไปยังรากที่แตกแขนง กระจายตัวไปจนสุดทำให้บางเส้นหายไปในทันที บางเส้นอาจจะต้องใช้เวลาประมาณ 2 สัปดาห์ ถึงจะเริ่มเห็นว่าเส้นเลือดขอดลีบเล็กลง แล้วอาจจะต้องกลับมาฉีดซ้ำซัก 1-2 ครั้ง เส้นเลือดขอดก็จะหายไป วิธีนี้ อาจจะต้องใส่ถุงน่องเฉพาะที่เอาไว้รัด ไม่ให้เกิดการกลับมาของเส้นเลือดขอดเป็นระยะเวลา 3 วัน ฉีดแล้วหายไปเลย ใช้เวลาทำนานมาก แพทย์จะต้องใช้การเพ่งสายตาเพื่อฉีดเข้าไปทีละเส้น เจ็บ และมักจะไม่มีการฉีดยาชา
❤ ผ่าตัด
1. Surgical Exploration ผ่าบริเวณขาหนีบหรือหลังเข่าเพื่อตัดและผูกเส้นเลือด
2. Surgical Stripping ตัดเส้นเลือดดำที่มีลิ้นในหลอดเลือดผิดปกติออกทั้งเส้น เพื่อป้องกันการเกิดซ้ำ
3. Surgical Removal ผ่าตัดเอาเส้นเลือดขอดที่ลึกออกทั้งเส้น
4. การผ่าตัดด้วยคลื่นความถี่วิทยุ ความเจ็บปวดจากการผ่าตัดปกติน้อยลง และ ผลข้างเคียงน้อยลง
❤ รับประทานอาหารเสริมสมุนไพรสกัด อาทิ เปลือกสน เมล็ดองุ่น เป็นตัวต่อต้านอนุมูลอิสระ ทำให้เนื้อเยื่อหลอดเลือดแข็งแรง ลดอาการปวดบวมของเส้นเลือดขอด เพิ่มการไหลเวียนเลือด
❤ สวมถุงนุ่งที่ออกแบบมาเฉพาะสำหรับรัดขาเพื่อป้องกันเส้นเลือดขอด ลดการปวด บวม บวมน้ำ และ ป้องกันปัญหาเส้นเลือดของกลับมาเกิดใหม่ได้ ซึ่งกรณีสวมถุงน่องนี้ อาจจะต้องได้รับคำแนะนำปรึกษาจากแพทย์ว่าเหมาะสมกับการใส่ไหมสำหรับเส้นเลือดขอด และ ขนาดที่เป็นอยู่ มีทั้งสองขนาด ขนาดที่ส่วนถึงเข่า หรือ สูงถึงต้นขา และควรสวมใส่ตั้งแต่ตอนเช้า ก่อนขาจะค่อยๆบวมน้ำเหลืองขึ้นในตอนเย็น
ถ้ากรณีเป็นมาก มีหลากหลายขนาด อาจใช้หลายวิธีผสมผสานกัน
และ อาจมีการทำ อัลตราซาวนด์เพิ่มด้วยเพิ่มให้การมองเห็นภาพเส้นเลือดมันชัดลึกลงไปใต้ผิว
ทั้งสำหรับเส้นเลือดขอดที่ลึกลงไป หรือ ดูการกระจายตัวของเส้นเลือดขอด
ทำให้การรักษาแม่นยำขึ้น อาจทำทั้งก่อน และ หลังทำ
